Maastricht I Limburg
löss | kalksteen | vuursteen | rivierzand | riviergrind

Steen recept I: löss + kalksteen
Steen recept II: löss + kalksteen + vuursteen

De basis van het landschap ontstond miljoenen jaren geleden op de zeebodem, ontelbare zeediertjes met hun kalkskelet hebben de zeebodem voorzien van meters dikke kalklagen.
Gedurende het Pleistoceen (± 1.8 miljoen-11.800 jaar geleden), zet de Maas dikke lagen zand en grind af, veelal afkomstig uit de Belgische en Franse Ardennen en de Vogezen.
Nu ligt er op de kalklaag een deken van löss (±15m), de wind bracht de löss vooral maar ook planten waren erbij betrokken. Tijdens de laatste ijstijden (±150.000 tot 12.000 jaar) werd onze delta gezandstraald met uit het noorden opgepikt zand en ook wat lutum, de grote korrels zand daalde als eerste weer neer maar het fijne zand en lutum lande pas in Zuid-Limburg, waar de windsnelheden afnamen en waar het klimaat het toeliet dat er planten konden groeien. Het steppenplantje gaf luwte aan het neerdalende stof, löss.

Sinds mensenheugenis worden rond de Sint Pietersberg aardschatten gedolven. Meer dan 6000 jaar oude mijnschachten zijn te vinden waar vuursteen/ silex werd gedolven, het werd onder meer gebruikt voor pijlpunten en bijlen. Het vuursteen was van grote waarde voor deze beschaving van jagers en verzamelaars. Sinds de tijd dat we boeren werden is niet het vuursteen maar de omliggende kalk van grote waarde geworden. Aan het begin van onze jaartelling gebruikte de boeren kalk om het land te bemesten. De Romeinen introduceerde de techniek van kalksteenblokken en het branden van kalk voor pleisterwerk.
In de middeleeuwen ontstaan er eindeloze ondergrondse gangenstelsels door het werk van de ‘blokkenbrekers’. In 1926 begint de afgraving van de St. Pietersberg en loopt samen met de schaalvergroting in de bouw en agrarische sector. Het grootste gedeelte van de gewonnen kalk wordt gebrand tot cement maar ook kalkpoeder wordt over de delta verspreid om het land te bemesten. De Groeve wordt in 2020 definitief gesloten en Natuurmonumenten mag aan de slag. Het ooit zo waardevolle vuursteen is gescheiden van het kalk en in de groeve blijven liggen, het wordt nu gebruikt voor ophogingen van het terrein.

AUDIO fragment

Landschap:
een doorsnede van 70 miljoen jaar is in 80 jaar bloodgelegd, de stijle hellingen van kalk zijn basis voor een unieke biotoop in Nederland.
Cultuurlandschap:
De gedolven kalk is een voedingsbron voor de delta.
Water:
Het Maaswater wordt weggepompt voordat het zich kan mengen met het water van de meertjes op de bodem van de groeve.